Op een website die gaat over het luisteren via een koptelefoon, headset of speaker, vind ik dat er ook uitleg mag staan hoe onze oren in elkaar zitten, waaruit zij bestaan. Want dan begrijp je ook beter waarop je moet letten om een juiste koptelefoon of headset om te kiezen. Uiteindelijk draait deze keuze om luisteren en dus ook over onze oren. Onze oren zijn gevoelig. Belangrijk genoeg om eventjes erbij stil te staan. Het kan wel een beetje ingewikkeld zijn de onderstaande tekst, maar een orgaan dat ervoor zorgt dat geluid wordt omgezet in gedachten en emoties, dat kan niet anders dan ingewikkeld in elkaar zitten.
We hebben onze oren nodig om te horen. Je oren zijn je organen die geluiden opvangen en doorgeven aan je hersenen. Daar wordt informatie verzameld die via geluid wordt overgedragen en geïnterpreteerd door je hersenen. In je hersenen krijgt deze informatie een betekenis.
1. Opbouw van het oor
Een oor heeft grosso modo twee delen: een geleidingsdeel en een perceptief deel. In het geleidingsdeel wordt het geluid via de gehoorgang, het trommelvlies en de gehoorbeentjes geleid naar het slakkenhuis.
In het perceptieve deel van onze oren wordt de mechanische energie van geluid omgezet in een elektrochemisch signaal. Dit signaal wordt door de gehoorzenuw naar onze hersenen geleid. Daar maken de hersenen hun perceptie van het geluid: we worden ons bewust van het geluid en geven er een betekenis aan. Het filmpje hieronder (2:26 min) legt uit hoe geluid onze hersenen bereiken:
Het buitenoor
Eerst beginnen we voor verdere uitleg over de onderdelen van ons oor aan de buitenkant. Daar heb je het buitenoor. Die bestaat uit een oorschelp (pinna) en een uitwendige gehoorgang (meatur acusticus externa). Onze oorschelp is niet zo maar een lapje aan ons gezicht, nee, de oorschelp bestaat uit flexibel kraakbeenskelet met verschillende plooien waarover huid is bevestigd. Deze plooien noemt men helix en anti-helix. Enkel onderaan de oorlel is er geen kraakbeen. Het diepste deel van je oorschelp heet concha. Juist voor de gehoorgang heb je een kraakbeentje, een stukje dat harder is: de trafus. Sommige mensen kunnen hun oren doen bewegen, dat komt door de spiertjes die achter de oorschelp liggen.
De gehoorgang heeft een buitenste gedeelte dat bestaat uit kraakbeen, meer naar binnen bestaat de gehoorgang uit bot. De gehoorgang bezit haarfollikels en klieren die oorsmeer produceren. Oorsmeer wordt ook wel cerumen genoemd.
Het middenoor
Het middenoor is, zoals je wel dacht, het midden van ons oor. Het bestaat uit het trommelvlies en de middenoorholte. In de middenoorholte bevinden zich drie gehoorbeentjes: de hamer (malleus), het aambeeld (incus) en de stijgbeugel (stapes). De gehoorbeentjes zijn verbonden met spiertjes. In de middenoorholte is er een slijmvlies waarmee het is bekleed. Dit slijmvlies doet aan gasuitwisseling en staat in verbinding met onze neus- en keelholte via de buis van Eustachius. De buis van Eustachius is enkel de verbinding aan de voorkant, aan de achterkant is de middenoorholte via het slijmvlies verbonden met luchtcellen van heet mastoïd.
Het binnenoor
Het binnenoor wordt soms ook het labyrint genoemd en bestaat uit 2 delen: een labyrint dat beenderig is en een membraneus labyrint. In het buitenste, beenderige labyrint is er een vestibulum met halfcirkelvormige kanaaltjes en otoliet orgaantjes (sacculus en utriculus) en daarnaast heb je het slakkenhuis of de cochlea die receptoren voor het gehoor omvat. Het binnenste labyrint, dat mebraneus is, bestaat uit een verzameling van zakjes en buisjes die gevuld zijn met endolymfe uit het beenderig labyrint.
Het slakkenhuis
Het slakkenhuis is spiraalvormig en bestaat uit 2,75 windingen. In dat slakkenhuis zijn er 3 kanalen die gevuld zijn met vocht. Het vocht in de buitenste 2 kanalen is perilymfe, in het binnenste kanaal heet het vocht endolymfe. In dit binnenste kanaal, dat de scala wordt genoemd, zit het orgaan van Corti. Het is op dat orgaan van Corite waar er receptorcellen voor geluiden zich bevinden. Dit orgaan van Corti rust op membramen die contact maken met de cilia van receptorcellen. De receptorcellen bestaan uit steuncellen en haarcellen. De haarcellen zijn de receptorcellen van het gehoor, de steuncellen dragen de haarcellen. Zij zetten geluidstrillingen om naar elektrische zenuwpulsen voor de gehoorzenuw.
Dat was een hele boterham, nu terug naar het horen zelf.
2. Hoe reist geluid door je binnenoor?
Ik kan hier opnieuw een hele ingewikkelde tekst schrijven maar over de reis van het geluid in je binnenoor, is het misschien handiger om dit filmpje te bekijken (Engelstalig). Het is langer dan het vorige (11:35 min), maar doet je opnieuw verwondert staan hoe ingenieus ons lichaam in elkaar zit. Gewoon wonderlijk.
Foto: Kimia Zarifi via unsplash
| Als je de inhoud van deze website interessant vindt, mag je me altijd trakteren op een virtuele koffie via https://ko-fi.com/allesinjekot. Op deze website staan er affiliatelinks. Dit kost je niets, maar als je iets aankoopt via een affiliatelink, dan krijg ik een vergoeding, waarvoor dank. Op deze manier kan deze website blijven bestaan. |